Davos 2022’ye katılan Yıldız Holding İdare Konseyi Lideri Ali Ülker, “Preparing for the Next Pandemic” (Sıradaki Pandemiye Hazırlanmak) isimli panele dikkat çekti. Panelin gerek başlığı gerekse iştirakçileriyle hayli özel olduğunu söyleyen Ali Ülker, izlenimlerini paylaştı.
Ali Ülker’in yazısı şu biçimde:
Öncelikle moderatörlük bakılırsavini üstüne alan Fast Company CEO’su Stephanie Mehta, her yıl ortalama bir adet yeni patojenin ortaya çıktığı ve bunlardan rastgele birinin de tıpkı COVID-19 üzere bir pandemiye dönüşebileceği gerçeğini lisana getirdi. Mehta, panel boyunca bir daha sonraki küresel salgında insanların ömrünü ve geçim kaynaklarını korumak için kamunun ve özel dalın neler yapması gerektiğinin ele alınacağını söylemiş oldu.
Global Fund (GF) Genel Müdürü Peter Sands özel bölümün sorumluluklarına odaklandı. Pandemiyle gayrette özel bölümün yeni araçlar, teknolojiler, marifetler ve uzmanlık üzere katkılar sunabileceğini söyleyen Sands, kamunun da bu avantajlardan yararlanması gerektiğini vurguladı. Başka bir deyişle kamu-özel kesim iş birliğinin ve kamuya yapılacak inovatif yatırımların (mesela yapay zekanın teşhis ve tedavide kullanmasının), ötürüsıyla da bu inovasyonları üretecek yeni yeteneklere yatırım yapmanın ehemmiyetine değindi. Yalnızca sıhhat gereçleri, aygıtları, teknolojileri ve eserleri imal eden ya da satan şirketlerle değil, ekosistemdeki tüm paydaşlarla ortak çalışmanın gerekli olduğuna işaret etti. Sands’in dikkat çektiği en değerli konulardan biri de sıhhat sistemine erişimdeki adaletsizlik oldu. Bilhassa az gelişmiş ülkelerde yoksulluk niçiniyle pandemilerin fazlaca daha ağır yıkımlara yol açtığını vurguladı.
Diğer panelist ise hepimizin tanıdığı bir isimdi: Bill & Melinda Gates Vakfı Lideri Bill Gates. “Yatırımcı, kâr peşinde koşar. Ben yatırımcı değilim,” diyen Gates bilhassa pandeminin insani tarafı üzerinde durdu. Sıradaki salgının nerede ortaya çıkacağı, hangi patojenden kaynaklanacağı, nasıl tedavi edileceği üzere mevzuları bilmek mümkün olmadığına nazaran, lakin ve lakin erken harekete geçmenin fark yaratacağını vurguladı. Gelir adaletsizliğinden kaynaklanan zorlukları aşmak için “küresel kapasite” oluşturmak ve bilhassa hükümetler tarafınca muhtaçlığı olanlara yardım ulaştırmak gerektiğini söyleyen Bill Gates, değişen teknolojinin de bu hususta büyük yarar sağlayacağını tabir etti. Sunumundaki bir öbür değerli nokta da alternatif siyasetler oluşturup bunları süratle devreye alabilmek için hazırlıklı olmak gerektiğini söylemesiydi. Gates’e bakılırsa bu biçimde bir çalışmanın maliyeti, alınabilecek sonuçların yanında küçük kalacaktır.
Genetik varyasyon tahlili teknolojilerinde dünya devi Illumina’nın İdare Şurası Lideri ve CEO’su Frank deSouza ise pandemi müddetince bilim insanları üzerinde büyük bir inovasyon baskısı oluştuğunu söylemiş oldu. Aslında sıhhat teknolojilerinde inovasyonun kıymetinin tahminen de pandemiyle birlikte anlaşıldığı konusuna ben de katılıyorum. Kesinlikle ki karşılaşabileceğimiz öteki pandemilere hazırlıklı olabilmek için tesirli bir takip sisteminin kurulması gerekiyor, fakat deSouza bunun da ötesinde, rastgele bir ülkede yeni bir varyant çıktığında özel bölümün buna uygun teknolojilerle, yeni yazılımlarla, yeni öğrenen makineler (ML) uygulamalarıyla yardım edebilmesi için yeni siyasetlerin üretilmesi gerektiğini vurguladı. Sunumundaki en can alıcı cümleler ise şöylekiydi:
Son panelist ise Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame’ydi. COVID-19 pandemisinin maalesef bilhassa Afrika’yı fazlaca derinden etkilediğini hepimiz biliyoruz. Bu yıkımın canlı şahidi olan Kagame, aldıkları en kıymetli dersi şu biçimde özetledi: “yaşamımızın diğerlerine bağlı olmasının ne kadar yıpratıcı olduğunu gördük.” Kendi aşılarını üretme imkânı olmayan ülkelerin bilim ve teknolojiye daha fazla yatırım yapması gerektiğini, bilhassa Ruanda, Senegal ve Gana’nın küresel iş ortaklarıyla bir arada yeni siyasetler oluşturmak üzere çalıştığını söyleyen Cumhurbaşkanı Kagame, uygun bir başkanın sorunu hakikat anlayıp mevzuları yanlışsız evvelandirmesi gerektiğini, en büyük önceliğin ise sıhhat sistemlerine yatırım yapmak olduğunu belirtti.
Görülüyor ki pandemiden gerek özel dal gerekse kamu, STK’lar ve siyasi önderler fazlaca kıymetli dersler çıkarmışlar. Bu sayede fazlaca daha sağlıklı, âdil, müreffeh günlere erişmek dileğiyle…
Ali Ülker’in yazısı şu biçimde:
Öncelikle moderatörlük bakılırsavini üstüne alan Fast Company CEO’su Stephanie Mehta, her yıl ortalama bir adet yeni patojenin ortaya çıktığı ve bunlardan rastgele birinin de tıpkı COVID-19 üzere bir pandemiye dönüşebileceği gerçeğini lisana getirdi. Mehta, panel boyunca bir daha sonraki küresel salgında insanların ömrünü ve geçim kaynaklarını korumak için kamunun ve özel dalın neler yapması gerektiğinin ele alınacağını söylemiş oldu.
Global Fund (GF) Genel Müdürü Peter Sands özel bölümün sorumluluklarına odaklandı. Pandemiyle gayrette özel bölümün yeni araçlar, teknolojiler, marifetler ve uzmanlık üzere katkılar sunabileceğini söyleyen Sands, kamunun da bu avantajlardan yararlanması gerektiğini vurguladı. Başka bir deyişle kamu-özel kesim iş birliğinin ve kamuya yapılacak inovatif yatırımların (mesela yapay zekanın teşhis ve tedavide kullanmasının), ötürüsıyla da bu inovasyonları üretecek yeni yeteneklere yatırım yapmanın ehemmiyetine değindi. Yalnızca sıhhat gereçleri, aygıtları, teknolojileri ve eserleri imal eden ya da satan şirketlerle değil, ekosistemdeki tüm paydaşlarla ortak çalışmanın gerekli olduğuna işaret etti. Sands’in dikkat çektiği en değerli konulardan biri de sıhhat sistemine erişimdeki adaletsizlik oldu. Bilhassa az gelişmiş ülkelerde yoksulluk niçiniyle pandemilerin fazlaca daha ağır yıkımlara yol açtığını vurguladı.
Diğer panelist ise hepimizin tanıdığı bir isimdi: Bill & Melinda Gates Vakfı Lideri Bill Gates. “Yatırımcı, kâr peşinde koşar. Ben yatırımcı değilim,” diyen Gates bilhassa pandeminin insani tarafı üzerinde durdu. Sıradaki salgının nerede ortaya çıkacağı, hangi patojenden kaynaklanacağı, nasıl tedavi edileceği üzere mevzuları bilmek mümkün olmadığına nazaran, lakin ve lakin erken harekete geçmenin fark yaratacağını vurguladı. Gelir adaletsizliğinden kaynaklanan zorlukları aşmak için “küresel kapasite” oluşturmak ve bilhassa hükümetler tarafınca muhtaçlığı olanlara yardım ulaştırmak gerektiğini söyleyen Bill Gates, değişen teknolojinin de bu hususta büyük yarar sağlayacağını tabir etti. Sunumundaki bir öbür değerli nokta da alternatif siyasetler oluşturup bunları süratle devreye alabilmek için hazırlıklı olmak gerektiğini söylemesiydi. Gates’e bakılırsa bu biçimde bir çalışmanın maliyeti, alınabilecek sonuçların yanında küçük kalacaktır.
Genetik varyasyon tahlili teknolojilerinde dünya devi Illumina’nın İdare Şurası Lideri ve CEO’su Frank deSouza ise pandemi müddetince bilim insanları üzerinde büyük bir inovasyon baskısı oluştuğunu söylemiş oldu. Aslında sıhhat teknolojilerinde inovasyonun kıymetinin tahminen de pandemiyle birlikte anlaşıldığı konusuna ben de katılıyorum. Kesinlikle ki karşılaşabileceğimiz öteki pandemilere hazırlıklı olabilmek için tesirli bir takip sisteminin kurulması gerekiyor, fakat deSouza bunun da ötesinde, rastgele bir ülkede yeni bir varyant çıktığında özel bölümün buna uygun teknolojilerle, yeni yazılımlarla, yeni öğrenen makineler (ML) uygulamalarıyla yardım edebilmesi için yeni siyasetlerin üretilmesi gerektiğini vurguladı. Sunumundaki en can alıcı cümleler ise şöylekiydi:
- Patojenlerle savaşmak bir savunma sorunudur; bu savunma fonlarına herkes erişebilmelidir.
- Pandemiyle bir arada madalyonun iki yüzünü de gördük: insani bedel ve ekonomik bedel. Bunlara karşı dünya genelinde yardımlaşma ortamı kuramazsak tıpkı senaryo tekrar yeniden yaşanacaktır.
Son panelist ise Ruanda Cumhurbaşkanı Paul Kagame’ydi. COVID-19 pandemisinin maalesef bilhassa Afrika’yı fazlaca derinden etkilediğini hepimiz biliyoruz. Bu yıkımın canlı şahidi olan Kagame, aldıkları en kıymetli dersi şu biçimde özetledi: “yaşamımızın diğerlerine bağlı olmasının ne kadar yıpratıcı olduğunu gördük.” Kendi aşılarını üretme imkânı olmayan ülkelerin bilim ve teknolojiye daha fazla yatırım yapması gerektiğini, bilhassa Ruanda, Senegal ve Gana’nın küresel iş ortaklarıyla bir arada yeni siyasetler oluşturmak üzere çalıştığını söyleyen Cumhurbaşkanı Kagame, uygun bir başkanın sorunu hakikat anlayıp mevzuları yanlışsız evvelandirmesi gerektiğini, en büyük önceliğin ise sıhhat sistemlerine yatırım yapmak olduğunu belirtti.
Görülüyor ki pandemiden gerek özel dal gerekse kamu, STK’lar ve siyasi önderler fazlaca kıymetli dersler çıkarmışlar. Bu sayede fazlaca daha sağlıklı, âdil, müreffeh günlere erişmek dileğiyle…