Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca’ya veda: Türk mûsıkîsinde bir zaman, hal ve meşk silsilesi

Captain123

Global Mod
Global Mod
bir müddetdir tedavi goren klasik Türk müziği sanatkarı, icracı ve bestekar Prof. Dr. Alaeddin Yavaşca, 95 yaşında vefat etti.

GÖNÜLDEKİ SESLERİN MİMARI

Aziz Şenol Filiz, “Hem yorumcu hem bestekar olarak Klasik Musiki’mize yaptığı hizmet ve kattığı kıymetler Alaeddin Yavaşca’yı elbet ölümsüz kılacaktır bu fani dünyada. Değerli ustamız bir yapıtı seslendirirken bestekarın yazdığı notaya sadık kalır fakat kendine ilişkin üslubu okuduğu yapıta nakış üzere işlerdi. Yaptığı çeşitli formlardaki bestelerde ele aldığı makamın tüm inceliklerini büyük bir ustalıkla ve olabilecek en akıcı durulukta notalara dökerdi.

Geçmiş periyotta büyük bestekarların bestelediği değişik formlardaki bestelere güya o gün bestekarın kendisi tarafınca yazılmışçasına aranağmeler besteledi. Bestenin yapıldığı periyoda bestekarın makamı işleyiş biçimine o kadar hakim bir biçimde bu aranağmeleri bedene getirirdi ki pek çoğumuz müziğe yeni başladığımız devirlere de bu aranağmeleri çalarken yapıtın bütününde var olduğunu sanırdık.
Bugün tüm mirasını bizlere bırakıp sonsuzluğu açılan pencereden alemleri seyre çıkmış. Alaeddin Yavaşca ile tıpkı vakit diliminde yaşayıp birebir havayı teneffüs etmek bizler için büyük bir baht ve büyük bir lütuftu. Allah rahmet eylesin. Büyük ustaya minnetlerimle” dedi.

‘BİR ZAMANI, BİR TUTUMU VE BİR MEŞK SİLSİLESİNİ TEMSİL EDİYORDU’

Müzisyen Cengiz Onural da, Alaeddin Yavaşca’nın vefatının akabinde şu tabirleri kullandı:

“Alaeddin Yavaşca, Türk musikîsinde, bir devranı, bir hali ve bir meşk silsilesini temsil ediyordu. Bu açıdan bakıldığında ne kadar büyük bir pahası kaybettiğimiz daha yeterli anlaşılabilir.

Bir evre zira çabucak hemen müzik üretenlerin de, tüketenlerin de gelenekten, klâsik zevkten kopmamış olduğu bir periyotta sanatını icra ediyordu. Toplumun zevk ve tercihleri değişmeye başlamış olsa da icra ettiği müziğin çabucak hemen halkta bir karşılığı vardı.

Bir hal zira bu gelenekle bütünleşmiş, tepesini Münir Nurettin Selçuk’ta bulmuş bir icra halinin önde gelen bir temsilcisiydi. Çabucak akla sırf gırtlak nağmeleri gelmesin, hakikat makam perdeleri, tarza ve forma bağlılık, sesli ve sessiz harflerin söylemleri da bu hali bütünleyen öğelerdir.

Bir meşk silsilesi zira yüzsenelerdır süregelen ve ‘meşk’ tabir edilen, hocadan öğrenciye tümden gelim prensibiyle, repertuar üzerinden, bir yandan yapıtları geçer ve ezberleyerek geniş bir repertuar bellenirken, ötürüsıyla ve bir yandan da yordam, makam, form ve başka öğeleri öğrenme sisteminin son halkalarından bir tanesiydi. Niçin son halka diyoruz, zira çağdaş makam müziği eğitiminde bu sistem terkedildi. Yerine tüme varım prensipli, bütün bu öğelerin başka ayrı öğretildiği, ezber yerine nota okumaya dayanan bir sistem yerleşti. Bu da kaçınılmaz olarak şahsen müziğin kendisini etkiledi.”