“Juliet ve Romeo’yu nasıl bilirsiniz?” diye sorsam… Ve mümkün cevaplarınıza karşılık olarak, “Şimdi, bildiğiniz her şeyi unutun” desem…
“Juliet ve Romeo” oyunu, “Romeo ve Juliet” efsanesine farklı bir yerden yaklaşıyor, her şeyi bir daha kuruyor. Oyun yardımıyla kahramanlarımız yattığı yerde zıt dönmüş olmalı sanıyorum. niye bu ikilinin ölmüş olduğunu var iseydım şu an sanki? Shakespeare öldüğü için mi, aşk öldüğü için mi, evlendikleri için mi?!
Pastırma yazı çekilmemişken kentten, 26’ncı İstanbul Tiyatro Festivali’nde “Juliet ve Romeo” izleyecek olmak yöntem yol romantik bir hava getirmişti akşama. Ya da benim canım o denli koklamak istiyordu. Eminim yeterli gelecekti oyun zira şurada son romantikler olarak kaç kişi kalmıştık, değil mi? Üstelik oyundan daha sonra tiyatromuzun altından girip üstünden çıkacağımız, anılarıma “çekilmemiş fakat özel bir gecenin fotoğrafı”nı ekleyeceğimi çabucak hemen bilmiyordum. Oyun “Romeo ve Juliet” değil “Juliet ve Romeo” olarak metni, aşkı, alakayı zıddından okuyordu. Ya da Shakespeare’in vakti için aykırı, bizim için düz? Yok galiba, iki düz bir karşıttı seyrettiğim oyun.
Fotoğraf: Bath Ustinov
Juliet’ler daima ayık aslında, Romeo’ların maskesi düşmüş olabilir biraz daha. Romeo gerçek mi, mekanik mi? Juliet canı nasıl isterse o denli mi görüyor, yoksa sevmeye baht mı veriyor? Kim gerçekçi, kim romantik, kim âşık, kim değil? Şimdilerde ilgiler çetin bir sınanışta; Romeo ve Juliet hiç ölmemiş ve bir arada kaçıp evlenmiş olsalardı ne olurdu?
Sahnede oyuncular bu senaryoyu anlatıyor bize. Kavuşmuş bir Juliet ve Romeo’yu. Ancak birbirini tüketen bir döngünün ortasında son deva olarak anlatıyorlar yaşadıklarını. niye olmadığını anlamaya çalışıyor, niçinlerini sorguluyorlar.
“Romeo: Günah dudaklarımdan mı geçti? Tatlı bir dürtüyle işlenen bir günah! Ver bana günahımı geri. (yine öper.)
Juliet: Kitabına uydurup öpüyorsunuz beni.”
bu biçimde yazmış William Shakespeare ve devam etmiş:
“Romeo: Davetli değildik, Juliet’in ailesinin maskeli balosuna baskın yapıp girdik. Onu gördüm. Tavuk kılığındaydı. O anda…
Juliet: Tavuk değil! Anka kuşu!”
“Hayır, tavuk – Hayır, Anka kuşu – Hayır, tavuk – Tamam, Anka Kuşu olsun…” diye yorumlamış oyunun muharriri, tasarlayanı, direktörü Ben Duke. İki metinden, iki örnek içindeki tezatlık epey tatlı bir cinlik üzere geldi bana.
Sahnede olup bitenler seyircilere sorular armağan ediyor: Şu an ruhumuz mu öldü bu kör mümkünce tertipte, âşık olmaya gücümüz mü kalmadı? İsteklerimiz mı terk etti vücudumuzu, yoksa aşk bir devinimle öteki bir surete mi büründü? Evlilik mi aşkı öldürdü yoksa, o aslına bakarsanız hiç yok muydu? Erkek ve bayan olma zorunluluğunun ortasından kaçıp gitti mi aşk ya da hayat hengamesinde kaza kurşununa kurban mı gitti? Sahnede seyrettiğimiz 75 dakika ortasında bütün bu sorular kovaladı peşimi. Çok memnun da oldum, boynum da büküldü ancak en çok da güldüm doğrusu. aslına bakarsanız karşılığı yoktu soruların oyunda galiba, yaşarken de bulamıyorduk onları.
Birleşik Krallık sahnesinin günümüzdeki en büyüleyici direktörlerden biri kabul edilen Ben Duke, birinci kere şenlikte yer almış, gerçekten ne hoş olmuş. Kendisiyle tanışmanın zevkinin yanında kutsallarla eğlenme ve yüzleşme cüretine de şapka çıkardık.
Fotoğraf: Bath Ustinov
Oyundaki danslardan bilhassa bahsetmem gerek. Güya bütün gece dans etmiş üzere adrenalin pompaladığım, nefes nefese kaldığım, içlendiğim, eğlendiğim oyunda kelamların kararının yerine birtakım yerlerde dans o kadar güçlü geçmiş ki! Dans, jimnastik ortası bir hareket performans sahnesi boyunca yuvarlanan iki insan vücudu, eşitliği, cinselliği, cinsiyetsizliği, aşkı, nefreti, sevgiyi lakin öfkeyi de bununla birlikte, bir metinle bu biçimdesine etkileyici anlatabilir miydi?! Bu kısım olağan olarak oyunculuk maharetini selamlıyor. Öte yandan bu oyunda da temel ögelere dair dikkat cazibeli olan “sadelik”. birebir zamandakor hem kostüm tıpkı vakitte reji tercihlerinde bir duruluk, olumlu manada bir gündelik hal var. Ki metnin anlatmak istediklerini bu sadelik oldukça kolaylaştırıyor.
Müzikler de sıkça başvurulmamasına karşın oyunun dinamik damarlarındandı. Romantik müziklerin klasikleşmiş örnekleri oyunda her duyulduğunda, salon hülyalara dalıverdi. Hatta Shazam’layan seyirciler de vardı, biraz gençtiler galiba. Oyunda ekran ışığının ne kadar dikkat dağıttığını düşünmemeleri biraz kalbimizi kırdı. Demem o ki müzikler çaktırmadan hayli rol almıştı oyunda.
her neyse bir daha dağıldım; toparlıyorum… “Juliet ve Romeo” artık bulunmayan aşk hakkında, “belki evvelce de yoktu” diye kaşıyor başımızı. hanımın, erkeğin algı dünyasını soyuyor, çıplak bırakıyor onları. Ve bütün bunları çarpıcı bir metin matematiği, ritim meblağ üzere seyirciyi faal tutan dinamik rejiyle, oyuncuların/dansçıların özünü çılgınca sadelikte buldukları performanslarıyla, anımsattığı müzikleriyle hem tiyatro hem “reality show” kıvamında kavuruyor da kavuruyor.
Bir kulp takmayı denedim ancak olmadı, bu lezzet uzun müddet damağımda kalacak. Ne gülücüklerdi onlar…
Künye:
Lost Dog
Shakespeare’in ‘Romeo ve Juliet’ oyunundan hareketle
Tasarlayan, Yazan, Yöneten: Ben Duke
Yardımcı Direktör: Raquel Meseguer
Işık Tasarımı: Jackie Shemesh
Sahne ve Kostüm Tasarımı: James Perkins
Prodüksiyon Yöneticisi: Dave Sherman
Teknik Sahne Amiri: Tanya Stephenson
Oynayanlar: Kip Johnson, Solène Weinachter
Bu hafta ne izliyorum?
Şahları da Vururlar
“Juliet ve Romeo” oyunu, “Romeo ve Juliet” efsanesine farklı bir yerden yaklaşıyor, her şeyi bir daha kuruyor. Oyun yardımıyla kahramanlarımız yattığı yerde zıt dönmüş olmalı sanıyorum. niye bu ikilinin ölmüş olduğunu var iseydım şu an sanki? Shakespeare öldüğü için mi, aşk öldüğü için mi, evlendikleri için mi?!
Pastırma yazı çekilmemişken kentten, 26’ncı İstanbul Tiyatro Festivali’nde “Juliet ve Romeo” izleyecek olmak yöntem yol romantik bir hava getirmişti akşama. Ya da benim canım o denli koklamak istiyordu. Eminim yeterli gelecekti oyun zira şurada son romantikler olarak kaç kişi kalmıştık, değil mi? Üstelik oyundan daha sonra tiyatromuzun altından girip üstünden çıkacağımız, anılarıma “çekilmemiş fakat özel bir gecenin fotoğrafı”nı ekleyeceğimi çabucak hemen bilmiyordum. Oyun “Romeo ve Juliet” değil “Juliet ve Romeo” olarak metni, aşkı, alakayı zıddından okuyordu. Ya da Shakespeare’in vakti için aykırı, bizim için düz? Yok galiba, iki düz bir karşıttı seyrettiğim oyun.
Fotoğraf: Bath Ustinov
Juliet’ler daima ayık aslında, Romeo’ların maskesi düşmüş olabilir biraz daha. Romeo gerçek mi, mekanik mi? Juliet canı nasıl isterse o denli mi görüyor, yoksa sevmeye baht mı veriyor? Kim gerçekçi, kim romantik, kim âşık, kim değil? Şimdilerde ilgiler çetin bir sınanışta; Romeo ve Juliet hiç ölmemiş ve bir arada kaçıp evlenmiş olsalardı ne olurdu?
Sahnede oyuncular bu senaryoyu anlatıyor bize. Kavuşmuş bir Juliet ve Romeo’yu. Ancak birbirini tüketen bir döngünün ortasında son deva olarak anlatıyorlar yaşadıklarını. niye olmadığını anlamaya çalışıyor, niçinlerini sorguluyorlar.
“Romeo: Günah dudaklarımdan mı geçti? Tatlı bir dürtüyle işlenen bir günah! Ver bana günahımı geri. (yine öper.)
Juliet: Kitabına uydurup öpüyorsunuz beni.”
bu biçimde yazmış William Shakespeare ve devam etmiş:
“Romeo: Davetli değildik, Juliet’in ailesinin maskeli balosuna baskın yapıp girdik. Onu gördüm. Tavuk kılığındaydı. O anda…
Juliet: Tavuk değil! Anka kuşu!”
“Hayır, tavuk – Hayır, Anka kuşu – Hayır, tavuk – Tamam, Anka Kuşu olsun…” diye yorumlamış oyunun muharriri, tasarlayanı, direktörü Ben Duke. İki metinden, iki örnek içindeki tezatlık epey tatlı bir cinlik üzere geldi bana.
Sahnede olup bitenler seyircilere sorular armağan ediyor: Şu an ruhumuz mu öldü bu kör mümkünce tertipte, âşık olmaya gücümüz mü kalmadı? İsteklerimiz mı terk etti vücudumuzu, yoksa aşk bir devinimle öteki bir surete mi büründü? Evlilik mi aşkı öldürdü yoksa, o aslına bakarsanız hiç yok muydu? Erkek ve bayan olma zorunluluğunun ortasından kaçıp gitti mi aşk ya da hayat hengamesinde kaza kurşununa kurban mı gitti? Sahnede seyrettiğimiz 75 dakika ortasında bütün bu sorular kovaladı peşimi. Çok memnun da oldum, boynum da büküldü ancak en çok da güldüm doğrusu. aslına bakarsanız karşılığı yoktu soruların oyunda galiba, yaşarken de bulamıyorduk onları.
Birleşik Krallık sahnesinin günümüzdeki en büyüleyici direktörlerden biri kabul edilen Ben Duke, birinci kere şenlikte yer almış, gerçekten ne hoş olmuş. Kendisiyle tanışmanın zevkinin yanında kutsallarla eğlenme ve yüzleşme cüretine de şapka çıkardık.
Fotoğraf: Bath Ustinov
Oyundaki danslardan bilhassa bahsetmem gerek. Güya bütün gece dans etmiş üzere adrenalin pompaladığım, nefes nefese kaldığım, içlendiğim, eğlendiğim oyunda kelamların kararının yerine birtakım yerlerde dans o kadar güçlü geçmiş ki! Dans, jimnastik ortası bir hareket performans sahnesi boyunca yuvarlanan iki insan vücudu, eşitliği, cinselliği, cinsiyetsizliği, aşkı, nefreti, sevgiyi lakin öfkeyi de bununla birlikte, bir metinle bu biçimdesine etkileyici anlatabilir miydi?! Bu kısım olağan olarak oyunculuk maharetini selamlıyor. Öte yandan bu oyunda da temel ögelere dair dikkat cazibeli olan “sadelik”. birebir zamandakor hem kostüm tıpkı vakitte reji tercihlerinde bir duruluk, olumlu manada bir gündelik hal var. Ki metnin anlatmak istediklerini bu sadelik oldukça kolaylaştırıyor.
Müzikler de sıkça başvurulmamasına karşın oyunun dinamik damarlarındandı. Romantik müziklerin klasikleşmiş örnekleri oyunda her duyulduğunda, salon hülyalara dalıverdi. Hatta Shazam’layan seyirciler de vardı, biraz gençtiler galiba. Oyunda ekran ışığının ne kadar dikkat dağıttığını düşünmemeleri biraz kalbimizi kırdı. Demem o ki müzikler çaktırmadan hayli rol almıştı oyunda.
her neyse bir daha dağıldım; toparlıyorum… “Juliet ve Romeo” artık bulunmayan aşk hakkında, “belki evvelce de yoktu” diye kaşıyor başımızı. hanımın, erkeğin algı dünyasını soyuyor, çıplak bırakıyor onları. Ve bütün bunları çarpıcı bir metin matematiği, ritim meblağ üzere seyirciyi faal tutan dinamik rejiyle, oyuncuların/dansçıların özünü çılgınca sadelikte buldukları performanslarıyla, anımsattığı müzikleriyle hem tiyatro hem “reality show” kıvamında kavuruyor da kavuruyor.
Bir kulp takmayı denedim ancak olmadı, bu lezzet uzun müddet damağımda kalacak. Ne gülücüklerdi onlar…
Künye:
Lost Dog
Shakespeare’in ‘Romeo ve Juliet’ oyunundan hareketle
Tasarlayan, Yazan, Yöneten: Ben Duke
Yardımcı Direktör: Raquel Meseguer
Işık Tasarımı: Jackie Shemesh
Sahne ve Kostüm Tasarımı: James Perkins
Prodüksiyon Yöneticisi: Dave Sherman
Teknik Sahne Amiri: Tanya Stephenson
Oynayanlar: Kip Johnson, Solène Weinachter
Bu hafta ne izliyorum?
Şahları da Vururlar